معرفی جدیدترین تکنولوژی‌ها

امروزه با پیشرفت فناوری ابزارهای زیادی به وجود می‌آید تا به زندگی ما سرعت بخشیده و به بهبود آن کمک کند. همچنین جدیدترین تکنولوژی‌ها به طور مداوم در حال توسعه و بهبود هستندکه در ادامه به تعدادی از جدیدترین تکنولوژی‌ها اشاره می‌کنیم.

واقعیت مجازی و واقعیت افزوده

واقعیت مجازی (Virtual Reality)  و واقعیت افزوده (Augmented Reality)  دو تکنولوژی مرتبط با هم هستند، اما در واقع  هدف‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند و از فناوری‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. هر دو این فناوری‌ها در بسیاری از صنایع از جمله بازی های کامپیوتری، آموزش، پزشکی و معماری استفاده می شوند.

واقعیت مجازی

یک فناوری است که با استفاده از سیستم های رایانه ای و تجهیزات حسگری، شبیه سازی دنیای واقعی را برای کاربر ایجاد می کند. در واقعیت مجازی، کاربر به دنیای مجازی وارد می شود و در آنجا با استفاده از تجهیزاتی مانند نظارت کننده های واقعیت مجازی و کنترلرها یا کلاه واقعیت مجازی، با دنیای مجازی در تعامل است. در این دنیای مجازی، کاربر به صورت سه بعدی با اشیا و محیط اطرافش تعامل دارد و احساس می‌کند در دنیای واقعی حضور دارد. از واقعیت مجازی به‌طور عمده برای بازی‌های رایانه‌ای، شبیه‌سازی‌های مختلف، آموزش، تفریح و تجربه‌های مجازی استفاده می‌شود.

واقعیت افزوده

یک نسخه پیشرفته از دنیای فیزیکی واقعی است که کاربر با استفاده از دوربین های گوشی های هوشمند و تبلت ها، یا عینک واقعیت افزوده، عناصر دیجیتال را در دنیای واقعی مشاهده می‌کند و با آن‌ها تعامل دارد. این عناصر می‌توانند شامل تصاویر، انیمیشن، ویدیوها، متن‌ها و سایر اطلاعات باشند که بر روی برچسب‌ها، نمایشگرها یا محیط اطراف نمایش داده می‌شوند. واقعیت افزوده برای کاربردهای مختلفی مانند آموزش، تجارت الکترونیک، تبلیغات، بازی‌های موبایل و حتی پزشکی استفاده می‌شود.

واقعیت افزوده از سه بخش اصلی تشکیل شده است:

• سنسورها: این سنسورها شامل دوربین، GPS، قطب نما، شتاب سنج و ژیرسکوپ هستند تا بتوانند محل کاربر را در فضای فیزیکی تشخیص دهند و جهت و حرکت آن را ردیابی کنند
• پردازشگر: در واقعیت افزوده پردازشگر نقش مغز را ایفا می‌کند و داده‌های دریافت شده توسط سنسورها را پردازش می‌کند و عناصر دیجیتال مناسب را انتخاب می‎‎کند تا توسط نمایشگر نشان داده شود.
• نمایشگر: این بخش نقش چشم را ایفا می‌کند و عناصر دیجیتال را به صورت پوشش بر روی صحنه فضای فیزیکی نشان می‌دهد. نوع نمایشگر، می‌تواند به صورت تصویر در تصویر (Picture-in-Picture)، پروژکشن(Projection)   یا عینک (Head-Mounted Display)  باشد.

به طور خلاصه، با وجود اینکه واقعیت مجازی و واقعیت افزوده دو فناوری با ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی هستند، اما هر دو به عنوان مهم‌ترین ابزارهای فناوری در دنیای امروز به کار برده می‌شوند.

متاورس

متاورس  (Metaverse) به معنی جهان مجازی سه بعدی آنلاین است که در آن افراد با هم در تعامل هستند و محتوای دیجیتالی متنوعی وجود دارد. کاربران با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی، عینک‌های واقعیت افزوده، گوشی‌های هوشمند، رایانه‌های شخصی و کنسول‌های بازی، وارد یک دنیای مجازی می‌شوند و با آواتارهای قابل برنامه‌ریزی، با یکدیگر و عوامل نرم‌افزاری در فضای مجازی که مانند دنیای واقعی شبیه سازی شده در ارتباط هستند. در این فضا، کاربران حتی می‌توانند بازی کنند، فضای خارق‌العاده و جالبی را تجربه کنند.

ایده‌ی متاورس اولین بار در دهه‌ی ۹۰ توسط نویسندگان علمی‌تخیلی ارائه شد، اما با پیشرفت روز به روز فناوری و افزایش کارایی اینترنت و دستگاه‌های دیجیتال، این ایده به واقعیت نزدیک‌تر شده است. شرکت‌های بزرگ فناوری مانند فیسبوک(که حتی نام خود را به متا تغیر داد)، گوگل و اپل نیز به دنبال توسعه‌ی متاورس هستند و در تلاش هستند تا این فضا را برای کاربران خود فراهم کنند.

ایده‌ی متاورس با وجود جذابیتی که دارد ، با چالش‌های فنی، امنیتی و اخلاقی بسیاری مواجه است و بعضی از افراد نگران این موضوع هستند که متاورس باعث ایجاد مشکلات روانی و اجتماعی شود. بنابراین، توسعه‌ی متاورس نیازمند رعایت استانداردهای قانونی و اخلاقی است.

متاورس در حال حاضر به صورت محدود در پلتفرم‌های مختلف وجود دارد. تعدادی از آنها عبارتند از:

• بازی‌های ویدئوئی مانند فورتنایت، زندگی دوم و سورت آرت آنلاین
• پلتفرم‌های واقعیت مجازی از جمله ویرچت، هورایزون ورلدز، روبلاکس و دسنترالند
• پلتفرم‌های واقعیت افزوده از جمله اسنپ چت، پوکمون گو، اینستاگرام و فیسبوک

امنیت سایبری

امنیت سایبری مجموعه‌ای از روش‌ها، فناوری‌ها، فرآیندها و استانداردهایی است که برای حفظ امنیت فضای دیجیتال و اطلاعات شخصی و حرفه‌ای در این فضا استفاده می‌شود. با توجه به سرعت رشد فناوری‌های ارتباطی و اینترنت، امنیت سایبری بسیار حائز اهمیت است، زیرا این ابزارها به شیوه‌ای نوین و پیشرفته، باعث بروز جرائم سایبری شده‌اند.

در این راستا، بسیاری از کشورهای جهان برای حفظ امنیت سایبری، قوانین و مقرراتی را ایجاد کرده‌اند تا بتوانند با این حملات بهتر مواجه شوند.

روش‌ها و فناوری‌های مختلفی برای ایجاد امنیت در فضای سایبری وجود دارد. این روش‌ها شامل استفاده از رمزنگاری برای حفظ امنیت اطلاعات، استفاده از نرم‌افزارهای آنتی ویروس و آنتی مالور برای شناسایی تهدیدات و پیشگیری از نفوذ و حملات مخرب، ایجاد پسوردهای قوی و تغییر دوره‌ای آن‌ها، ایجاد فایروال و تنظیمات امنیتی روی سرورها و سیستم‌ها، ایجاد پشتیبانی و بازیابی از داده‌ها، آموزش کاربران برای ایمنی در استفاده از فضای سایبری و آگاهی آن‌ها از خطرات امنیتی می‌باشد.

امنیت سایبری دارای چندین نوع و چند زیرشاخه مختلف است:

• امنیت زیرساخت: با ایمن‌سازی زیرساخت‌ها، از شبکه‌های داخلی در برابر مزاحمان محافظت می‌کند. نمونه‌هایی از امنیت زیرساخت شامل اجرای احراز هویت دو مرحله‌ای و رمزهای عبور قوی است.
• امنیت برنامه: از نرم‌افزار و سخت‌افزار برای دفاع در برابر تهدیدات خارجی استفاده می‌کند. برنامه‌های آنتی ویروس، فایروال‌ها و رمزگذاری نمونه‌هایی از امنیت برنامه هستند.
• امنیت اطلاعات: به حفاظت از داده‌های فیزیکی و دیجیتال در مقابل دسترسی غیرمجاز، سوء استفاده، تغییرات بدون مجوز، افشاء، حذف یا اشکال دیگر سوء استفاده گفته می‌شود. تنظيم مجوز ها و خط مشي های ذخيره سازي داده ها از نمونه‌های امنیت اطلاعات هستد.
• امنيت سيستم های ابري: ابزاري مبتني بر نرم افزار که از داده های شما در ابر محافظت می‌کند و بر آن نظارت دارد.
• جلوگیری از نقض امنيت داده ها: تدوين سياست ها و فرآيندهای لازم برای اینکه داده‌ها از دست نرود و توسعه سياست های بازيابی در صورت نقض امنيت سايبری است.
• آموزش کاربران: آموزش کاربران شامل آگاه‌سازی آن‌ها از خطرات، روش‌ها و روند امنیت سایبری است.

رایانش ابری

رایانش ابری (Cloud Computing)  فناوری است که سرویس‌های محاسباتی، شبکه‌ای و ذخیره‌سازی اطلاعات را از طریق اینترنت به صورت اشتراکی و مبتنی بر نیاز کاربران ارئه می‌دهد. در واقع، با استفاده از محاسبات ابری، این امکان وجود دارد که به سرویس‌ها و منابعی که در داخل دیتاسنترهایی در سراسر جهان قرار دارند، از طریق اینترنت و بدون نیاز به نصب برنامه‌ها در دستگاه دسترسی داشته باشیم. این خدمات شامل ذخیره‌سازی داده، پردازش محاسباتی، شبکه‌های ارتباطی و بسیاری از سرویس‌های مختلف دیگر می‌باشند.

استفاده از محاسبات ابری برای سازمان‌ها و کاربران حقوقی مزایای زیادی دارد. بعضی از این مزایا به شرح زیر است:

• امکان دسترسی به منابع محاسباتی و شبکه‌های ارتباطی بدون نیاز به سرورها، شبکه‌ها و ذخیره سازی داده
• ذخیره‌سازی داده با هزینه کمتر و استفاده به صورت اشتراکی از منابع محاسباتی و شبکه‌های ارتباطی
• امکان افزایش یا کاهش منابع مورد نیاز بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه بزرگتر
• افزایش امنیت اطلاعات و داده‌ها به دلیل وجود سیستم‌های امنیتی متنوع در دیتاسنترهای رایانش ابری

با وجود این مزایا، استفاده از رایانش ابری نیز خطرات خود را دارد. از جمله این مخاطرات می‌توان به مسائل امنیتی، حریم خصوصی، قابلیت اطمینان و هزینه‌های اضافی برای استفاده از سرویس‌های رایانش ابری اشاره کرد. به همین دلیل، برای استفاده از رایانش ابری، باید از سرویس دهندگانی که به دنبال حفظ امنیت و قابلیت اطمینان هستند، استفاده کرد.

در کل، رایانش ابری به عنوان یک رویکرد نوین در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است، که باعث افزایش کارایی، امنیت و انعطاف‌پذیری در رایانش شده است.

بسیاری از خدمات و برنامه‌های کاربردی که ما روزانه با آن‌ها سروکار داریم، از رایانش ابری استفاده می‌کنند. چند مورد از مثال‌های رایج رایانش ابری عبارتند از:

• آمازون وب سرویس (AWS) : یک پلتفرم رایانش ابری است که خدمات مختلفی را در زمینه‌های زیرساخت، پلتفرم، نرم‌افزار، فضای ذخیره‌سازی، قدرت محاسباتی، تحلیل داده، هوش مصنوعی و… ارائه می‌دهد. AWS در بین شرکت‌های بزرگ و کوچک از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار است.
• گوگل درایو (Google Drive) : یک سرویس ذخیره‌سازی و همگام‌سازی فایل ابری است که کاربران می‌توانند فایل‌های خود را روی سرورهای گوگل ذخیره و با دستگاه‌های مختلف همگام کنند. با گوگل درایو همچنین می‌توانید فایل‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و به صورت آنلاین آنها را ویرایش کنید.
• Netflix: یک سرویس ابری برای پخش ویدئو است که در آن امکان تماشای فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی را از طریق اینترنت وجود دارد.

هوش مصنوعی

فناوری هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)   به مجموعه‌ای از فناوری‌ها، الگوریتم‌ها و مدل‌های ریاضی گفته می‌شود که برای تولید سیستم‌های هوشمند و مبتنی بر داده‌های کامپیوتری استفاده می‌شوند و از قابلیت‌های ذهنی انسان تقلید می‌کند. هوش مصنوعی در جهان امروزی محبوبیت زیادی دارد و به دنبال تولید سیستم‌هایی است که به صورت خودکار و بهبود یافته، تصمیم‌گیری کنند و یاد بگیرند.

این فناوری به صورت عمده در برنامه‌های کاربردی مختلفی از جمله داده‌کاوی، تحلیل داده‌ها، پردازش زبان طبیعی، تشخیص تصویر، رباتیک و بازیابی اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. صنایع مختلفی که از این فناوری استفاده می‌کنند صنایع خودرو، پزشکی، بانکداری، حمل و نقل، تولید محتوا، بازی‌های رایانه‌ای و غیره می‌باشد.

در هوش مصنوعی برای ایجاد سیستم‌های هوشمند، از یادگیری ماشینی، شبکه‌های عصبی مصنوعی، یادگیری عمیق، پردازش زبان طبیعی و الگوریتم‌های ژنتیکی استفاده می‌شود. این فناوری‌ها به صورت خودکار می‌توانند تصمیم‌گیری کنند و یاد بگیرند.

هوش مصنوعی به دلیل مزایای زیادی که دارد و تحولاتی که به وجود آورده مانند قابلیت افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت خدمات و محصولات، یکی از مهم‌ترین فناوری‌های قرن ۲۱ شناخته شده است. با این حال، هوش مصنوعی نیز مشکلات خاص خود را دارد از جمله نیاز به داده‌های کافی و مطمئن، مشکلات اخلاقی و حریم خصوصی، عدم قابلیت تفسیری و عدم قابلیت توجیهی برای تصمیمات گرفته شده توسط سیستم‌های هوشمند و غیره.

فناوری بلاکچین

فناوری بلاکچین (Blockchain)  یک فناوری نوین مبتنی بر شبکه‌ای از کامپیوترها است که به صورت متقابل با یکدیگر در تعامل هستند و به طور مستقل، داده‌ها را ذخیره و مدیریت می‌کنند. در این فناوری، داده‌ها به صورت بلوک در سیستم ذخیره می‌شوند و هر بلوک شامل داده‌های بلوک قبلی نیز می‌باشد. بنابراین، هرگونه تغییری که در بلوک‌ها صورت بگیرد به سرعت شناسایی و بازتاب داده می‌شود.

بلاکچین در ابتدا به عنوان پشتیبانی از ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین (Bitcoin)  معرفی شد، اما امروزه علاوه بر ارزهای دیجیتال در موارد مختلفی مانند صنعت بانکداری، لجستیک، حمل و نقل، سلامت و غیره نیز استفاده می‌شود. بلاکچین به دلیل ویژگی‌هایی مانند عدم تغییرپذیری، شفافیت، امنیت و اعتبار بالا، به عنوان یکی از مهم‌ترین فناوری‌های دهه‌ی اخیر محسوب می‌شود.

بلاکچین کاربردهای متنوع و گسترده‌ای در صنایع و حوزه‌های مختلف دارد. بعضی از این کاربردها عبارتند از:

– تحقق قراردادهای هوشمند

– ثبت تاریخچه پزشکی

– ردیابی محصولات

– تجارت الکترونیک

– مدیریت دارایی: پردازش و تسویه معاملات

– بیمه: پردازش ادعاها

– پرداخت: پرداخت‌های متقابل

– ارزهای دیجیتال و رمزارزها

– اینترنت اشیا و دستگاه‌های هوشمند

– زنجیره تأمین و حمل و نقل

– توکن‌های غیرقابل تبادل  (NFT) و بازار هنر دیجیتال

– دولت و شفافیت

– رسانه و حقوق مالکیت فکری

رایانه های کوانتومی

رایانه‌های کوانتومی، نوع جدیدی از رایانه‌ها هستند که بر اساس قوانین فیزیک کوانتومی کار می‌کنند. برخلاف رایانه‌های کلاسیک که اطلاعات را با استفاده از بیت‌های دیجیتال(0 و 1) پردازش می‌کنند، رایانه‌های کوانتومی با استفاده از کیوبیت‌های کوانتومی به پردازش اطلاعات می‌پردازند. کیوبیت‌ها ، قابلیت پردازش اطلاعات بیشتری را نسبت به بیت‌های دیجیتال دارند و همچنین دارای سرعت بیشتر در پردازش داده‌ها، توانایی حل مسائل پیچیده ریاضیاتی و علمی، توانایی شبیه‌سازی اتم‌ها و مواد، و بهبود عملکرد در حوزه هوش مصنوعی و یادگیری عمیق می‌باشند.

با این وجود، رایانه‌های کوانتومی هنوز در مراحل آزمایشی هستند و به دلیل پیچیدگی فنی و ابزارهای لازم و همینطور هزینه بالای ساخت آن‌ها، هنوز به طور گسترده‌ در کاربردهای تجاری استفاده نمی‌شوند. علاوه بر این، رایانه‌های کوانتومی با چالش‌های امنیتی جدی نیز مواجه هستند که در حال حاضر در حال بررسی و حل آن‌ها هستند.

رایانش کوانتومی می‌تواند در حوزه‌های مختلفی زیر کاربرد داشته باشد که فقط بخشی از کاربردهای آن می‌باشد:

– شیمی محاسباتی: خواص و واکنش‌های مولکول‌ها با استفاده از رایانه‌های کوانتومی با دقت و سرعت بیشتری می‌توان شبیه‌سازی کرد.

– علوم داده و مدل‌سازی ریاضی: رایانه‌های کوانتومی باعث بهبود الگوریتم‌های پردازش داده، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی شده و مسائل پیچیده را می‌توانند حل کنند.

– شیمی کوانتوم و علوم مواد: رایانه‌های کوانتومی کمک قابل توجهی به طراحی و تولید مواد جدید با ویژگیهای خاص می‌کنند.

– هوشمندسازی باتری‌ها: رایانه‌های کوانتومی در بهینه‌سازی عملکرد و طول عمر باتری‌های الکتریکی نقش بسزایی دارند.

– کودسازی تمیز: تولید کود با استفاده از نیتروژن هوا به جای گاز طبیعی توسط رایانه‌های کوانتومی

– امنیت سایبری: رایانه‌های کوانتومی در رمزگذاری و رمزگشایی اطلاعات حساس به کار می‌روند و الگوریتم‌های امن تر را ارائه می‌دهند.

– توسعه دارو: رایانه‌های کوانتومی در شناسایی و آزمایش ترکیبات داروئي جديد بسیار كارآمد می‌باشند.

– كشف مواد الكترونيكي: رایانه‌های کوانتومی در طراحي و توليد محصولات الكترونيكي جديد بسیار كارآمد می‌باشند.

– مدل سازي مالي: این رایانه‌ها در بهينه سازي پورتفوليو، قيمت گذاري ابزار هاي مالي و تجزيه و تحليل ريسك كاربرد زیادی دارند.

– جذب انرژي خورشيدي: رایانه‌های کوانتومی در طراحي و بهبود سلول هاي خورشيدي نیز بسیار كارآمد می‌باشند.

گجت‌های پوشیدنی

گجت‌های پوشیدنی یا همان Wearable Devices، دستگاه‌های الکترونیکی هستند که بر روی بدن وصل می‌شوند و امکانات خاصی مانند مکان، زمان، شمارش گام، مانیتورینگ فعالیت بدنی، سنجش ضربان قلب و … را به کاربران ارائه می‌دهند. این دستگاه‌ها شامل ساعت‌های هوشمند، هدبندهای هوشمند، عینک‌های هوشمند، شلف‌های هوشمند، لباس‌های هوشمند و… می‌شوند.

گجت‌های پوشیدنی توسط افرادی به کار برده می‌شوند که به دنبال ارتقای سلامت و بهبود فعالیت بدنی، کاهش وزن یا حتی کنترل بیماری‌هایی مانند دیابت هستند. همچنین در حوزه‌های مختلف مانند بازی‌های ویدئویی و تفریحی، صنعت فضایی و پزشکی کاربرد دارند که برخی از آن‌ها در ادامه توضیح می‌دهیم:

• سلامت و تناسب اندام: گجت‌های پوشیدنی می‌توانند فعالیت‌های ورزشی، ضربان قلب، خواب، تغذیه و غیره را بررسی کنند و به کاربران کمک کنند تا از سلامت بیشتری برخوردار باشند. مثال‌هایی از این گجت‌ها عبارتند از ساعت‌های هوشمند، دستبندهای فعالیت‌، گوشواره‌های هوشمند و لباس‌های هوشمند.
• سرگرمی و بازی: گجت‌های پوشیدنی می‌توانند با سرگرمی و بازی، لحظات جذاب و هیجان‌انگیزی را برای کاربران ایجاد کنند. عینک‌های واقعیت مجازی، هدست‌های واقعیت افزوده، دستکش‌های هوشمند و حلقه‌های هوشمند مثالهایی از این گجت هاست.
• آموزش و یادگیری: گجت‌های پوشیدنی می‌توانند خدماتی به کاربران در ارائه محتوا، تعامل، بازخورد و ارزیابی ارائه دهند. عینک‌های هوشمند، گردنبندهای هوشمند، سینج‌های هوشمند و کلاه‌های هوشمند مثال‌هایی از این گجت‌ها هستند.

برخی از مهم‌ترین گجت‌های پوشیدنی

ساعت هوشمند: ساعت هوشمند، یکی از محبوب‌ترین گجت‌های پوشیدنی است که نه تنها ساعت را نمایش می‌دهد،  بلکه قابلیت‌هایی مانند پیام‌رسانی، تماس‌های تلفنی، اطلاعات سلامت، شمارش گام و مصرف کالری را نیز دارد.

دستبند فعالیت: دستبند فعالیت، یک گجت پوشیدنی است که فعالیت‌های روزانه کاربر را اندازه‌گیری می‌کند، اطلاعات مربوط به فعالیت‌های ورزشی مانند تعداد گام‌ها، مسافت طی شده، مصرف کالری و… را نیز ثبت می‌کند.

لباس هوشمند: لباس هوشمند، گجتی است که در حال طراحی و توسعه به شکل جدیدتری است و می‌تواند اطلاعاتی مانند فشارخون، ضربان قلب، دمای بدن و… را بررسی کرده و در اختیار کاربر قرار دهد.

هدبند هوشمند: هدبند هوشمند، گجتی است که می‌تواند فعالیت‌های مغزی کاربر را بررسی کرده و کمک می‌کند تا شرایط ذهنی بهتری برای انجام فعالیت‌های روزمره خود داشته باشد.

این گجت‌های پوشیدنی به کاربران کمک می‌کنند تا به سادگی بیشتری در دسترسی به اطلاعات و کنترل فعالیت‌های روزانه خود داشته باشند.

فناوری ژنومیک

فناوری ژنومیک، شاخه‌ای از علوم زیستی است که به مطالعه ژنوم (مجموعه ژن‌ها) سلول‌های انسان، حیوانات، گیاهان و میکروارگانیسم‌ها می‌پردازد. در واقع ژنوم هر سلول شامل تمام اطلاعات ژنتیکی یک فرد یا یک گونه است که با فناوری‌های مختلف مانند سیکوئنسینگ DNA ، نرم‌افزارهای تحلیل داده، ابزارهای محاسباتی و بیوانفورماتیک قابل بررسی و تحلیل هستند.

4 مورد از تکنولوژی‌های تحلیل ژنوم

• سیکوئنسینگ DNA : این فناوری به کمک آنزیم‌های DNA پلیمراز، دنباله DNA را به صورت خودکار تعیین می‌کند. امروزه، فناوری سیکوئنسینگ DNA به صورت گسترده به کار می‌رود.
• تحلیل بیوانفورماتیک: برای تحلیل داده‌هایی که از سیکوئنسینگ DNA به دست آمده ، از تحلیل بیوانفورماتیک استفاده می‌شود که به کمک نرم‌افزارهای مخصوص، اطلاعات مربوط به ساختار و عملکرد ژن‌ها و روابط آن‌ها با بیماری‌ها و خصوصیات فیزیولوژیکی و رفتاری فرد و گونه‌های حیاتی دیگر، استخراج می‌شود.
• میکروآرایه ژنی: در این فناوری، از میکروآرایه‌های ژنی استفاده می‌شود که حاوی تعداد زیادی پروب هستند. پروب‌ها به ژن‌های خاصی متصل شده‌ و با اضافه کردن نمونه DNA، می‌توان محتوای ژنومی نمونه را آنالیز کرد.
• تکنولوژی CRISPR : این فناوری برای ویرایش ژنوم و تغییر DNA بکار می‌رود. با استفاده از این فناوری، می‌توان ژن‌های خاصی را حذف، اضافه یا تغییر داد.

به عبارتی دیگر در فناوری ژنومیک، داده‌های ژنومی، مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرند تا اطلاعات مربوط به ساختار و عملکرد ژن‌ها و همچنین روابط آن‌ها با بیماری‌ها، خصوصیات فیزیولوژیکی و رفتاری فرد و گونه‌های حیاتی دیگر، استخراج شود.

فناوری ژنومیک در حوزه‌های مختلفی کاربرد دارد، از جمله این حوزه ها عبارتند از:

• پزشکی شخصی‌: فناوری ژنومیک می‌تواند در تشخیص، پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی، ارثی، مزمن و عفونی، سرطانی و عصبی کمک کند. با توجه به اطلاعات ژنتیکی هر فرد، می‌توان راهکارهای مناسب برای بهبود سلامت و یا جلوگیری از بیماری و کاهش خطرات را پیدا کرد.
• زراعت و دامپروری: فناوری ژنومیک می‌تواند ویژگیهای مطلوب گیاهان و حیوانات، افزایش بازده و مقاومت، کشف منابع تغذیه جدید و حفاظت از تنوع زیستی بهبود ببخشد. با شناسایی و ویرایش ژن‌های مؤثر بر ویژگیهای مورد بررسی، محصولات عملکرد بهتری خواهند داشت.
• زيست فناوري صنعتي: فناوري ژنوميك مي تواند کمک کند تا محصولات زيستي با ارزش اقتصادي بالا، از قبيل دارو، واكسن، آنزيم، فيبر، بيوديزل و غيره تولید شود. با استفاده از اطلاعات ژنتيكي سازمان هاي زيستي، فعاليت هاي بيولوژيكي را می‌توان تا حد قابل قبولی بهبود بخشيد و به طراحی محصولات جديد پرداخت.

فناوری ژنومیک با رشته‌های مختلفی از علوم زیستی، پزشکی، کشاورزی و زیست‌فناوری در ارتباط است. برخی از رشته‌های تحصیلی که با فناوری ژنومیک مرتبط اند عبارتند از:  ژنتیک، بیوانفورماتیک، بیوشیمی، مولکولار سلولي، ميكروبيولوژي، اپي ژنتيك، ناتروژنوميك و تكامل ژنوميك